Zakończył się pierwszy etap prac w ramach zadania pn. „Rewitalizacja oranżerii wraz z układem komunikacyjnym – nadanie nowej funkcji społeczno-kulturowej z zachowaniem historycznego charakteru i wystroju budynku”. Trwające od stycznia do września br. prace remontowo-konserwatorskie i roboty budowlane spowodowały, że przywrócone zostały właściwe parametry techniczne i artystyczno-estetyczne zabytkowego obiektu, który od końca lat 80. XX w. był nieużytkowany i stopniowo popadał w ruinę.
Prace rozpoczęto od przemurowania fragmentu ściany fundamentowej w okolicach piwnicy, następnie wykonano izolację pionową na całym obwodzie obiektu. Prace przy wykonaniu tynków wapienno-cementowych na elewacjach poprzedzono korektą pilastrów w celu dostosowania ich do zdemontowanej w latach 90-tych sztukaterii. Na fragmencie ściany powyżej wnęk okiennych zachował się pierwotny tynk, który posłużył do odtworzenia pierwotnej kolorystyki. Na pilastry w elewacji południowej wróciła plastyczna dekoracja w formie rozet oraz pęków kwiatów i owoców. Przywrócono dekoracyjny portal nad drzwiami głównymi w elewacji wschodniej. Odtworzono sztukaterię drewnianą pod okapem dachu i na attykach. Wymieniono pokrycie dachowe, rynny i rury spustowe oraz otynkowano kominy. Wstawiono nowe okna aluminiowe i drewniane, zamontowano rolety. Stolarkę drzwiową zewnętrzną wykonaną w latach 90. poddano drobnym pracom konserwatorskim i zamontowano. Prace wewnątrz objęły: wykonanie posadzki, montaż płyt klimatycznych na ścianach zewnętrznych od wewnątrz, uzupełnienie tynków na ścianach wewnętrznych, wykonanie kolorystyki, ułożenie gresu na podłogach, montaż stolarki drzwiowej i opraw oświetleniowych. Przestrzeń główną wzbogacono o donice betonowe wykończone płytami z piaskowca. W części kawiarnianej wykonano ladę barową oraz meble. Na antresoli w arkadach zamontowano drewniane wypełnione szkłem barierki. Wykonano instalacje: wod-kan, c.o, gazową wewnętrzną, elektryczną wraz z iluminacją, wentylacyjną, klimatyzacji i odgromową. Prace w najbliższym otoczeniu oranżerii objęły: obłożenie muru oporowego cegłą klinkierową zakupioną w latach 90. oraz wytyczenie parteru kwiatowego, który podczas wykonywania drugiego etapu zostanie obsadzony roślinnością. Projekt rewitalizacji oranżerii objął również prace na terenie parku. Prace rozpoczęto od wytyczenia alejek następnie wykonano korytowanie, podbudowę, zamontowano obrzeża plastikowe i metalowe oraz krawężniki betonowe w ciągu drogi. Ciągi jezdno-piesze zyskały typową dla zabytkowych ogrodów i parków nawierzchnię mineralną. Ścieżki spacerowe zostały wykonane w technologii Hanse Grand. Droga i parking przy budynkach stajni i powozowni oraz Domu Koniuszego, zostały wykonane z kruszywa naturalnego. Z uwagi na różnicę terenu i napływ wody opadowej podczas ulewnych deszczy w trakcie prac zdecydowano o zmianie rodzaju nawierzchni. Wjazd od strony południowej oraz fragment w alei grabowej przy zejściu z górnego do dolnego parku wykonano z kostki granitowej. Dodatkowo wykonano odpływy liniowe. Park wzbogacono o nowe ławki wykonane na wzór zachowanego zdjęcia archiwalnego. Wykonano je w dwóch wariantach kolorystycznych złamanej bieli, które ustawiono na dolnym parku i brązu na górnym parku. Zamontowano również: tablicę informacyjną, trzy latarnie oraz słupek ograniczający wjazd chowany w gruncie.
Źródła finansowania: program Polski Ład – 5 000 000 zł, Powiat Przeworski – 586 219 zł.
Wykonawca prac: Usługi Stolarsko-Budowlane Marek Kurpiel, sztukateria – Halszka Granek-Smarzewska, alejki – 2LB Dariusz Błachuciak.
Nadzory: archeologiczny – Katarzyna Oleszek, konserwatorski – Jakub Olszyński, inwestorski – Janusz Sobieraj.
Prezentacja „Rewitalizacja oranżerii wraz z układem komunikacyjnym – nadanie nowej funkcji społeczno-kulturowej z zachowaniem historycznego charakteru i wystroju budynku” opracowana przez Edytę Bieniasz w formacie pdf
Rewitalizacja Oranżerii w Przeworsku PDF opr. Edyta Bieniasz 10.10.2023
W roku bieżącym planowane jest rozpoczęcie drugiego etapu prac przy Oranżerii, który obejmie zakup wyposażenia m.in. roślin, mebli i gablot oraz montaż monitoringu, instalacji SAP i SWiM. Na terenie parku dolnego pomiędzy rzeką Mleczką a aleją biegnącą od kordegardy do oranżerii odtworzony zostanie staw. Zakończenie inwestycji planowane jest na maj 2024 r., zaś otwarcie Oranżerii dla Publiczności nastąpi w Noc Muzeów 2024 r.
Edyta Bieniasz